Ալիսա Բաղդասարյան

Making plans

Gemma: Hi Makayla. How’s it going?
Makayla: Oh, hi Gemma. Fine, thanks. How are you?
Gemma: Yeah, I’m good. Listen, it’s Jack’s birthday next week and we’re going to have a surprise celebration this weekend. Do you want to come with us?
Makayla: Yeah, that would be great. What are you going to do?
Gemma: Well … I’m not sure … have you got any ideas?
Makayla: Mmm … how about going to the cinema?
Gemma: Yeah, maybe … Are there any good films on at the moment?
Makayla: Mmm … There’s that one comedy, Lucky Break.
Gemma: Oh, no … we saw that last week. It’s really not that funny.
Makayla: Oh, right. Erm … How about going ice skating?
Gemma: Mmm, no … Jack doesn’t like ice skating.
Makayla: Well … what does he like?
Gemma: Well … he likes bowling … What about bowling?
Makayla: Yeah! That’s a great idea. Everyone likes bowling.
Gemma: OK.
Makayla: When shall we go?
Gemma: How about Saturday afternoon?
Makayla: All right. Where shall we meet?
Gemma: Let’s meet at the shopping centre in front of the bowling place.
Makayla: OK. When shall we meet?
Gemma: Erm … 3 o’clock?
Makayla: OK, that sounds great! So, Saturday afternoon, in front of the bowling place.
Gemma: Yeah, it’s a plan! I’ll tell the others.
Makayla: Cool!

Homework

1.

1. Play / isn’t / John / tennis / to / going John isn’t going to play tennis.
2. Tonight / we / to / watch / going / are / TV We are going to watch TV.
3. Emily / is / read / going / that / to ? Emily is going to read that.
4. Going / I / visit / am / to / my / next / grandma / weekend I am going to visit my grandma next weekend.
5. He isn’t going to cook dinner.

2.

1. The man is going to fall. Yes
2. The girls are going to play basketball. No
3. The woman is going to buy a cake. No
4. It’s going to rain. Yes
5. The boys are going to play tennis. No
6. The cat is going to climb the tree. Yes

3.

1. (play, tennis ) I am going to play tennis.
2. (Play, football) They are going to play football.
3. (sleep) We are going to sleep.
4. (Wash, the dishes) She isn’t going to wash the dishes.
5. (Post , a latter) He isn’t going to post a letter.
6. (Do, homework) He isn’t going to do homework.

Как отмечают Пасху в разных странах

Пасха в Англии. Этот день для многих является более важным религиозным праздником, чем Рождество. Школы закрываются на две недели. Многие жители присутствуют на вечерней Пасхальной службе, которая заканчивается в полночь. После службы все поздравляют друг друга с окончанием Великого поста и началом новой жизни, многие церкви украшают ветками деревьев с набухшими почками, нарциссами и разукрашенными яйцами. После службы возвращаются домой и едят пасхальный кулич.

Польша. Здесь празднует Пасху два дня. За столом собираются все поколения одной семьи. Праздничная трапеза начинается с молитвы. Завтрак состоит из освященной пасхи, яиц, мяса и колбасы. Следующий за Пасхальным воскресеньем – Мокрый понедельник. Поляки щедро поливают друг друга водой, но никто не обижается, все довольны. Считается, что вода приносит здоровье, удачу и прибыль в хозяйстве.

Австралия. Австралийская Пасха – это четыре дня отдыха, которые начинаются в пятницу и заканчиваются в понедельник. В Австралии, как и везде в мире, очень популярны пасхальные яйца – из шоколада или сахара. Очень популярны сладкие горячие булочки, которые австралийцы едят на завтрак в пасхальное утро перед посещением церкви.

Швеция. В Швеции Пасха не такой большой праздник, как Рождество, но в школах его начинают отмечать еще за неделю до наступления. Жители Швеции украшают к Пасхе свои дома пасхальными цветниками – желтого, зеленого и белого цвета. Шведы едят на Пасху почти ту же пищу, которую они предпочитают на Рождество, но на этот раз гораздо больше уделяют внимания конфетам и другим сладостям. Пасхальные яйца они делают из картона, а внутрь каждого яйца кладут конфету.

Пасха в Италии. На Пасху главное блюдо – баранина с жареными артишоками, салатом из сладкого перца, оливок и помидоров, соленый пирог с яйцами и сыром. Также на столе должна присутствовать коломба – это что-то вроде нашей пасхи, но с более лимонным ароматом. Часто она покрывается миндалём и миндальной глазурью. На следующий день после Пасхи у итальянцев принято ходить на пикники с соседями и друзьями семьи.

Пасха в Америке. В пасхальное воскресенье американские семейства обязательно посещают церковь. Традиционный американский пасхальный обед состоит из ветчины с ананасами, картофелем, фруктовым салатом и овощами. Дети получают корзинки от “пасхального зайчика”, который еще ранним утром наполнил их цветными пасхальными яйцами и массой шоколада и конфет. В Америке очень популярна пасхальная игра: катание яиц по наклонному газону.

Пасха во Франции. В этой стране Пасха – это семейный праздник. Устраивается семейное застолье с традиционными молитвами и подарками. В Пасху все французы обязательно ходят в церковь. В воскресное утро родители прячут в детских комнатах шоколадные яйца, а дети должны их найти. Это очень давняя и веселая традиция, передающаяся из

поколения в поколение. Главным праздничным блюдом является жареный цыпленок. На десерт принято подавать пирожные с шоколадной начинкой. Дома украшаются красными ленточками и разноцветными гирляндами.

Пасха в Великобритании. Здесь Пасха считается одним из самых важных праздников в году. В пасхальное воскресенье, на рассвете, в церквях проходят службы и концерты органной музыки. В Пасхальный день принято дарить детям на улицах конфеты и игрушки. На воскресный обед собирается вся семья. Друзьям и родственник

Пасха В Швеции

Հայ Ճարտարապետությունը

Հայ մշակույթի պատմության մեջ իր ուրույն տեղն ունի ճարտարապետությունը։ Հայաստանը հաճախ են անվանում բացօթյա թանգարան, որտեղ ամենուրեք կարելի է տեսնել տարբեր
դարերում ստեղծված ճարտարապետական հուշարձաններ։ Այս կամ այն կառույցի վրա աշխատող վարպետների ղեկավարը ճարտարապետն էր։ Նա ոչ միայն անմիջականորեն վերահսկում էր շինարարական աշխատանքը, այլև պետք է կազմեր կառույցի կարևոր հատվածների մանրակերտը։ Ճարտարապետի ցուցումով էր տեղադրվում ամեն մի
հանգույց, ամեն մի զարդանախշ։
Միջնադարի հայ նշանավոր ճարտարապետներ էին Մանուելը, Տրդատը, Մոմիկը և ուրիշներ։

Մանուել, Տրդատ, Մոմիկ

Մանուելը Վասպուրականի Արծրունյաց թագավորական տան գլխավոր ճարտարապետ-քանդակագործն էր։ 10-րդ դարի սկզբին, Գագիկ Արծրունի թագավորի օրոք, Ոստան և Աղթամար քաղաքներում նա կառուցում է նավահանգիստներ և պալատներ, տաճարներ ու զբոսավայրեր։ Ոստան քաղաքում նա հիմնադրում է մի շքեղ պալատ, որն ուներ ընդարձակ, նկարազարդ և լուսավոր դահլիճներ, բազմաթիվ սենյակներ, որոնցից հիանալի տեսարաններ էին բացվում։ Մի ընդարձակ պալատ էլ Մանուելը կառուցում է Աղթամարում։Պալատից քիչ հեռու Սուրբ Խաչ հրաշալի եկեղեցին էր, որը կանգուն է մնացել մինչև մեր օրերը։ Տաճարի պատերը քանդակված են հրաշալի զարդանախշերով:Աղթամարի տաճարի կառուցումից տասնամյակներ անց Հայաստանի հյուսիսում` Բագրատունյաց Անի մայրաքաղաքում,
հռչակվեց մեկ ուրիշ մեծ վարպետի` Տրդատ ճարտարապետի անունը։ Տրդատի անունը հայտնի էր ոչ միայն Հայաստանում, այլև նրա սահմաններից դուրս։

Տրդատն առաջին շենքը կառուցել է Արգինայում: Այդ վայրը 965 թվականին դարձել էր Հայոց եկեղեցու կաթողիկոսանիստը:Դրանից շատ կարճ ժամանակ անց, Հայոց նորընտիր կաթողիկոս Խաչիկ Ա Արշարունին որոշում է նոր աթոռանիստի համար այդ վայրում հիմնել մեծ եկեղեցի, որի կառուցումն էլ հանձնարարում է Տրդատ Ճարտարապետին: Այդ եկեղեցուց այսօր, ցավոք, պահպանվել են հյուսիսային պատը և արևմտյանից մեկ հատվածը: Այս պատճառով այսօր հնարավոր չէ հստակ նկարագրել այդ եկեղեցու արտաքին տեսքը, սակայն տեղեկություններ է հաղորդում պարսիկ պատմիչ Մովլանա Իդրիսը, ով Շահ-Իսմայիլի զորքերի հետ հասել էր այստեղ, և իր մատյանում անչափ հիացմունքով է խոսում շինության մասին: Դրանից հետո Տրդատ ճարտարապետը նոր հանձնարարություն է ստանում արքա Սմբատ Բ Տիեզերակալից (977-989 թթ.): Անիում պետք է կառուցվեր մեծ չափերով մի եկեղեցի, որը նվիրվելու էր Քրիստոսի ծննդյան 1000-ամյակին: Դա Անիի հռչակավոր Մայր Տաճարն էր, որ հետագայում հայտնի է դառնում իր հոյակերտ ճարտարապետությամբ: Սակայն Սմբատ արքան տեսնում է միայն Տրդատի գցած հիմքը: Արքայի մահվան պատճառով տաճարի կառուցման աշխատանքները մեկառժամանակ դադարեցվում են:

Մայր տաճարի կառուցման ժամանակավոր դադարը Տրդատն օգտագործում է Բյուզանդիայի մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլիս մեկնելու համար, որտեղ նրան հրավիրել էին վերականգնելու կայսրության գլխավոր եկեղեցու՝ հայտնի Սուրբ Սոֆիայի տաճարի գմբեթը:

Տրդատը գերազանցապես կատարեց տրված հանձնարարությունը՝ ցուցադրելով իր փայլուն վարպետությունը, որի մասին վկայում են հուշարձանի ոչ միայն ներկա վիճակը, այլև Ասողիկի վկայությունն այն մասին, որ տաճարը վերականգնումից հետո ավելի վայելչագեղ տեսք ստացավ, քան առաջ էր: Կառուցումից ի վեր իր բազմաթիվ փլուզումներից հետո Տրդատ ճարտարապետի վերակառուցածն այդպես էլ ամուր պահպանվեց մինչև մեր օրերը՝ ավելի քան 1000 տարի:

13-14-րդ դդ. հայ ճարտարապետության նշանավոր դեմքերից է Մոմիկը։ Նա Սյունյաց Օրբելյան իշխանական տան ճարտարապետն էր։ Մոմիկը միաժամանակ նաև քանդակագործ էր և նկարիչ։ Մոմիկի ուշագրավ գործերից են Սուրբ Սոֆիայի տաճարի գմբեթը, Անիի Մայր տաճարը ,Եղեգիսում կառուցված Զորաց եկեղեցին, Նորավանքի երկհարկ դամբարան-
եկեղեցին, ինքնատիպ խաչքարեր և մանրանկարներ։

Մոմիկը սիրահարվում է Սյունյաց իշխանի գեղեցիկ դստերը։ Իշխանը խոստանում է աղջկան վարպետին կնություն տալ այն պայմանով, եթե Մոմիկը կարողանա սեղմ ժամկետում մի հոյակերտ տաճար կառուցել։ Երբ վանքի շինարարությունը մոտեցել էր իր ավարտին, իշխանը իր ծառային հրամայում է ամեն գնով խոչընդոտել, որպեսզի Մոմիկը չկատարի իր պայմանը։ Ծառան գաղտնի բարձրանում է վանքի գմբեթի վրա աշխատող վարպետի մոտ, հրում և վայր գցում նրան։ Վարպետին թաղում են ընկած տեղում՝ իր կառուցած վանքի բակում, իսկ գմբեթի շինարարությունը ավարտին են հասցնում նրա աշակերտները:

Դիտելու նյութեր՝

Տրդատ ճարտարապետ

Մոմիկ ճարտարապետ

Մանուել ճարտարապետ

Ընտանեկան նախագիծ

Նախագծի անվանում՝ հայ ճարտարապետությունը

Մասնակիցներ՝ 4-5-րդ դասարանի սովորողներ

Ժամկետը՝  ապրիլի 13-19-ը

1. Ի՞նչ աշխատանք է կատարում ճարտարապետը: Ճարտարապետները կատարում են շինարարակար նախքագծներ։
2. Ի՞նչ հայտնի հայ ճարտարապետներ գիտեք: Ալեքսանդր Թամանյան։
3. Ո՞ր կառույցների հեղինակն է Մոմիկ ճարտարապետը: Մոմիկի ուշագրավ գործերից են Սուրբ Սոֆիայի տաճարի գմբեթը, Անիի Մայր տաճարը ,Եղեգիսում կառուցված Զորաց եկեղեցին։
4. Ո՞ր կառույցների հեղինակն է Մանուել ճարտրապետը:Աղթամար քաղաքում նա կառուցում է նավահանգիստներ և պալատներ, տաճարներ ու զբոսավայրեր։
5. Ո՞ր կառույցների հեղինակն է Տրդատ ճարտարապետը: Անի մայրքաղաքի Մայր տաճարը։
6. Անի մայրաքաղաքն ինչո՞վ է հայտնի եղել: Անի մայրքաղաքը հայտնի է եղել իր եկեղեցիներով, ճոխ պալատներով, և այլ շինություներով։
7. Ձեր թաղամասում ի՞նչ ճարտարապետական կառույցներ կան: Նկարիր և պատմիր այդ կառույցների մասին: Մեր թաղամասը նոր է այդ պաճառով ճարտարապետական շինություներ չկան։
8. Կառույցների մասին։

Աշխատանքներները ներկայացվում են  տեսանյութերի, ֆոտոշարքերի միջոցով:

Աշխատանքներն ուղարկել sh.poghosian@mskh.am էլ. փոստին:

Արդյունքներ՝

Ամփոփիչ հարցեր

1. Բնութագրե՛ք Հայկական լեռնաշխարհի նշանավոր լեռները,

գետերը, լճերը, բուսական և կենդանական աշխարհը։

2. «Տեղանուն – օբյեկտ» սկզբունքով կազմե՛ք զույգեր:

Օրինակ` Մասիս – լեռ:

Նեմրութ, լեռներ, Արևելապոնտական, Սևան, բույս, գետ,

Արածանի, Վանա, Արաքս, Ծաղկանց, դաշտ, լիճ, Արարատյան,

քարայծ, հաճարենի, կենդանի։

3. Ինչո՞ւ է Հայկական լեռնաշխարհը համարվում հայ ժողովրդի

բնօրրանը։

հիմնական առանձնահատկությունները։

4. Ինչո՞ւ են մարդիկ կարևորում իրենց ծննդավայրը, նրա հետ

կապված հուշերը։

5. Ի՞նչ գիտեք հայոց լեզվի մասին. մեր լեզուն անցյալում և հիմա,

արևելահայերեն և արևմտահայերեն, բարբառներ։

6. Հայ ժողովրդական առասպելներ. ինչպե՞ս են դրանք մեզ

հասել, առասպելական ո՞ր հերոսներն են ձեզ հարազատ,

ներկայացրե՛ք որևէ առասպել։

7. Թվարկե՛ք հայոց արքայատոհմերը, նշե՛ք մի քանի հզոր

արքաների անուններ։

8. Ներկայիս Հայաստանում ի՞նչ բնակավայրեր, կառույցներ,

շինություններ են կապված հայոց արքայատոհմերի և

արքաների անվան հետ։

9. Ի՞նչ դեր են կատարել Արտաշես I-ը և Տիգրան Մեծը մեր

ժողովրդի կյանքում։

10. Ի՞նչ նշանավոր իրադարձություններ են տեղի ունեցել Հայոց

երկրում Արշակունյաց արքայատոհմի

գահակալության օրոք։

11․Ի՞նչ նշանավոր իրադարձություններ են տեղի ունեցել Հայոց

երկրում Բագրատունյաց արքայատոհմի

գահակալության օրոք։

12. Կիլիկյան Հայաստանի պատմության ի՞նչ հետաքրքրական

իրադարձություններ և կյանքի առանձնահատուկ կողմեր

կարող եք ներկայացնել։

13. Ի՞նչ գիտեք Հայաստանի երեք հանրապետությունների մասին։